20 września, 2023

“To be, or not to be, that is the question.” Tłumaczenie i historia najpopularniejszego cytatu Williama Shakespeare’a

by Anna Zielazny
“To be, or not to be, that is the question.”

Istnieją takie cytaty, które są znane na całym świecie. Jednym z nich są słowa wypowiadane przez bohatera sztuki Szekspira, Hamleta. Kiedy kilka lat temu, jeszcze jako dość początkująca w języku angielskim zabrałam się za czytanie książek po angielsku, sięgnęłam po klasykę. Problem był jednak w tym, że jedyne zdanie, które mogłam zrozumieć, było słynne “To be, or not to be”. To doświadczenie nauczyło mnie dwóch rzeczy, po pierwsze tego, że lepiej zaczynać od prostszych lektur, a po drugie, że są zdania, które łatwiej jest zapamiętać, jeżeli nieustannie się je powtarza. 

Ten artykuł nie przygotuje cię do czytania Szekspira w oryginale, ale opowie ci nieco więcej o słynnym pisarzu, przedstawi, co kryje się za cytatem, a także pomoże ci opanować kilka ciekawych słówek. 

William Shakespeare i jego wkład w język angielski 

William Shakespeare, albo w tłumaczeniu na polski Szekspir, jest znany jako jeden z najważniejszych pisarzy angielskich. Nosi tytuł narodowego poety Anglii. Był także reformatorem teatru.

Swoimi sztukami nie tylko wpłynął na wyobraźnie milionów ludzi dawniej i dziś, ale także przyczynił się do rozwoju słownika angielskiego. Szekspir wprowadził do niego około 1600 słów. 

Niektórzy z jego najbardziej znanych bohaterów to oczywiście Romeo i Julia, Makbet, Otello i oczywiście Hamlet, na którym się tu skupiamy. Dzieła Szekspira były doceniane zarówno przez intelektualistów, jak i prostych ludzi, którzy szukali rozrywki. 

AngielskiPolski
To be, or not to be, that is the question!Być, albo nie być, oto jest pytanie!
English literatureliteratura angielska
Shakespeare’s plays changed English literature.Sztuki Szekspira zmieniły angielską literaturę.
quotecytat
“To be, or not to be” is one of the most famous quotes in history. “Być, albo nie być” to jeden z najsłynniejszych cytatów w historii. 
theatreteatr
Have you ever seen a Shakespeare play in a theatre?Czy kiedykolwiek widziałeś sztukę Szekspira w teatrze?
the main charactergłówny bohater
Hamlet is the main character in this play. Hamlet to główny bohater tej sztuki. 
a skullczaszka
Did Hamlet hold the skull while making a speech?Czy Hamlet trzymał czaszkę podczas przemówienia?

Chcesz uczyć się w ten sposób? Wypróbuj kurs języka angielskiego Taalhammera i obserwuj efekty. W Taalhammerze stawiamy na inteligentne powtórki, naukę całymi zdaniami i personalizację treści, których się uczysz. Jeśli więc nie za bardzo interesuje cię Szekspir, kurs oferuje ci niezliczoną różnorodność kolekcji oraz możliwość dodawania własnego contentu.

Czarno białe zdjęcie kobiety trzymającej czerwoną czaszkę.

Skąd się wzięło słynne “To be, or not to be, that is the question” i co znaczy?

Słowa “to be, or not to be, that is the question” znane są na całym świecie, nawet przez osoby, które nie czytają literatury, a także nie interesują się sztukami teatralnymi. 

Fraza ta pochodzi ze sztuki “Hamlet, książę Danii”. Jest to początek monologu, który główny bohater wygłasza w pierwszej scenie trzeciego aktu. Monolog traktuje o wyborze pomiędzy aktywną i bierną postawą i przedstawia rozterki duchowe bohatera. 

W Taalhammerze rozmawialiśmy długo na temat tego, ile czasu zajęło nam opanowanie języka na takim poziomie, żebyśmy byli w stanie przeczytać książkę w oryginalne. Doszliśmy do wniosku, że kluczem do takiego sukcesu, jest nieustanna nauka całych zdań. Dzięki niej jesteśmy w stanie zapamiętać o wiele więcej słów, a także automatycznie nauczyć się konstrukcji zdań. Wówczas mózg automatycznie przetwarza pewne wzorce i struktury, pozwalając zrozumieć znacznie więcej niż myśleliśmy.

Słynny cytat w masowej kulturze

W większości filmów czy innych tekstach kultury masowej Hamlet trzyma w dłoni czaszkę wypowiadając monolog w samotności. Takie przedstawienie nie jest jednak zgodne z oryginalnym tekstem. W nim Hamlet faktycznie trzyma czaszkę, ale w scenie pierwszej aktu piątego, towarzyszą mu przy tym grabarze i Horacjo. Z kolei w scenie monologu nie ma czaszki, a Hamlet nie jest sam – towarzyszy mu Ofelia. 

To be, or not to be” na stałe znalazło swoje miejsce w kulturze popularnej. Pojawia się w tekstach satyrycznych, publicystycznych, w piosenkach, a także często jest przywoływane w potocznych rozmowach. Przykładowo w kultowym filmie “Dzień świra” główny bohater przepytuje swojego syna z języka angielskiego i odmiany czasownika to be. Zdenerwowany przywołuje wówczas szekspirowski cytat, komentując, że jego syn nie zna pewnie i tego słynnego powiedzenia. Scena jest tak dobrze znana, że stała się internetowym memem. 

ProTip: Piosenki to doskonały sposób na naukę angielskiego, piszemy o tym więcej w tym artykule. Zauważyliśmy, że dzięki nim nie tylko łatwiej jest zapamiętywać słowa, ale także całe struktury gramatyczne. Jeżeli na dodatkowe zajęcia z angielskiego, musisz nauczyć się monologu Hamleta, możesz sięgnąć po Hamlet’s “to be or not to be”. Ten utwór być może nie jest dziełem sztuki, ale na pewno pomoże ci przygotować się do specjalnego zadania. 

Chcesz dowiedzieć się jak jeszcze dzieła Szekspira były wykorzystywane w tzw. kulturze masowej, czy pop kulturze? Przeczytaj ten artykuł, w którym zebrane są bardzo zróżnicowane przykłady.

Naucz się rozmawiać o sztuce i kulturze jak native speaker 

Znając słownictwo związane z teatrem czy literaturą, możesz zabłysnąć w towarzystwie. Zwróć uwagę rozmówców swoją elokwencją i opowiedz, co myślisz o dziełach Szekspira. Z pomocą Taalhammera nie tylko szybko opanujesz słówka, ale też nauczysz się komponować pełne zdania. Nasza metoda nauki całymi zdaniami jest skuteczna i pozwala ci na efektywną naukę zwrotów, a także zasad gramatycznych i struktury zdań. 

Dodaj komentarz