30 października, 2023

Rzeczowniki policzalne i niepoliczalne w języku angielskim

by Anna Zielazny
Rzeczowniki policzalne i niepoliczalne w języku angielskim

Nawet kiedy już dość dobrze znałam angielski, zdarzało mi się popełniać podstawowe błędy. Przykładowo, kiedyś na wycieczce zauważyłam stado owiec i zachwycona widokiem wykrzyknęłam “Oh, sheeps!”. Wówczas towarzysząca mi osoba spojrzała na mnie i zapytała: “What do you mean? Do you want chips?” (Co masz na myśli? Chcesz frytki?). Po chwili rozmowy okazało się, że rzeczownik określający owce, w języku angielskim jest niepoliczalny, a więc niezależnie czy widzisz jedna czy pięć owiec, zawsze mówi się się sheep. A do tego, dowiedziałam się, że po dodaniu do niego -s, wyjdzie twór, który brzmi całkiem podobnie do słowa chips. Chips jest rzeczownikiem policzalnym. 

W języku angielskim możemy wyszczególnić zarówno rzeczowniki policzalne, jak i niepoliczalne. Są one bardzo ważnym aspektem tego języka, znacznie bardziej ważnym niż w języku polskim. Choć na początku teoria brzmi trochę pokrętnie to wraz z odpowiednia praktyką, zaczniesz zauważać zależności i rozróżniać od siebie poszczególne rzeczowniki. 

Rzeczowniki policzalne (countable nouns) w języku angielskim

Zanim przedstawię ci listę rzeczownikówpoliczalnych i niepoliczalnych, spójrz najpierw na to, czym się one charakteryzują. 

Rzeczowniki policzalne, czyli countable nouns, mają następujące cechy: 

  • da się je dokładnie policzyć, podać dokładną liczbę
  • występują zarówno w liczbie pojedynczej, jak i w liczbie mnogiej,
AngielskiPolski
a cat – catskot – koty
a dress – dressessukienka – sukienki
a man – menmężczyzna – mężczyźni 
  • w liczbie pojedynczej stawiamy przed nimi przedimek nieokreślony lub określony, czyli a, an lub the, a w liczbie mnogiej występują z przedimkiem the lub bez przedimka,
  • pytając o liczbę rzeczowników policzalnych, używamy zwrotu how many, z kolei w odpowiedzi podaje się konkretny liczebnik. 
AngielskiPolski
How many apples would you like?Ile jabłek chciałbyś?
I would like three apples.Chciałbym trzy jabłka. 
  • jeżeli nie znasz konkretnej liczby opisywanego rzeczownika policzalnego, możesz użyć słówka some w zdaniach twierdzących, lub any w przeczeniach i pytaniach. Słowo some odpowiada polskiemu jakieś, a any, żadne. 
AngielskiPolski
There are some bananas. Są jakieś banany.  (Jest ileś bananów).
Are there any people left in the room?Czy w pokoju zostali jacyś ludzie? 
Are there any bananas left?Czy zostały jakieś (ileś) banany?

Quantifiers to słówka, które pozwalają ci opisać rzeczowniki policzalne i niepoliczalne. Zalicza się do nich na przykład much, many, some, etc. Jeżeli chcesz dowiedzieć się o nich nieco więcej, koniecznie przeczytaj ten artykuł.

Rzeczowniki niepoliczalne (uncountable nouns) w języku angielskim

Oto kilka faktów, które pozwalają na rozpoznanie uncountable nouns w języku angielskim. 

  • rzeczowniki niepoliczalne występują tylko w liczbie pojedynczej, np. advice, information, bread, cheese, furniture
  • nie posiadają liczby mnogiej, chociaż część z nich można przeliczać na miary lub wagi
Niektóre rzeczowniki niepoliczalne Miara lub waga 
bread a loaf of bread
chlebbochenek chleba
watera glass of water
wodaszklanka wody
cake a slice of cake
ciastokawałek ciasta
  • choć rzeczowniki niepoliczalne występują w liczbie pojedynczej, nie dodajemy do nich żadnych przedimków
ŹLEDOBRZE
I need an advice from you. I need advice from you. 
  • podobnie, jak w przypadku rzeczowników policzalnych, uncountable nouns mogą  być poprzedzone słówkiem some w zdaniach twierdzących, lub any w przeczeniach i pytaniach.
AngielskiPolski
There is some water in the fridge. W lodówce jest trochę wody. 
Is there any water in the fridge? Czy w lodówce jest jakaś woda?
There isn’t any water in the fridge.Nie ma żadnej wody w lodówce. 
  • kiedy pytasz o ilość rzeczowników niepoliczalnych, używasz zwrotu how much, a odpowiadasz używając konkretną liczbę przeliczników lub słówka a lot lub a little
AngielskiPolski
How much money do you have?Ile masz pieniędzy?
I have a lot of money. Mam dużo pieniędzy.
How much bread would you like?Ile chcesz chleba?
I would like a slice of bread. Chcę kromkę chleba. 

ProTip! Niektóre rzeczowniki abstrakcyjne w języku angielskim są niepoliczalne, a więc występują tylko w liczbie pojedynczej. Są to słowa dość często używane, np. information (informacja), advice (rada), love (miłość), hatred (nienawiść). Postaraj się je zapamiętać, używając ich w kontekście. 

Typowe przeliczniki dla rzeczowników niepoliczalnych 

Analizując różne teksty, zauważyliśmy w Taalhammerze, że istnieją popularne przeliczniki i miary, których używa się do opisywani rzeczowników niepoliczalnych. Warto je zapamiętać, aby sprawnie się nimi posługiwać i zaimponować native speakerom w rozmowie. 

Pojemnik lub miara ilości dla płynów i innych substancji 

AngielskiPolski
a liter of (milk)litr (mleka)
a glass of (water)szklanka (wody)
a mug of (tea)kubek (herbaty)
a can of (Coca-Cola)puszka (coca-coli)
a carton of (milk)karton (mleka)
a cup of (coffee)filiżanka (kawy)

Miara dla produktów sypkich 

AngielskiPolski
a kilo of (rice)kilo (ryżu)
a spoonful of (sugar)łyżka (cukru)
a pinch of (salt)szczypta (soli)
a bag of (flour)paczka (mąki)

Przeliczniki dla produktów stałych 

AngielskiPolski
a portion (of meat)porcja (mięsa)
a kilo (of fish)kilo (ryby)
a package of (rice)opakowanie (ryżu)
a bar (of chocolate)tabliczka (czekolady)
a tub (of butter)pudełko (masła)
a slice (of cheese)plaster (sera)
a piece (of cake)kawałek (ciasta)

Na początku może ci być trudno zapamiętać wszystkie rzeczowniki i to, do jakiej grupy należą. Ja miałam podobny problem. Postarałam sobie wytłumaczyć to tak, że rzeczy, które powinny być w jakimś pojemniku, są zazwyczaj niepoliczalne. Przykładowo, dla mąki, cukru, czy wody potrzebujemy na przykład szklanki lub butelki, bo inaczej wszędzie by się rozsypały lub rozlały. Z kolei inne rzeczy, na przykład kota, można włożyć do kartonu, ale i bez niego poradzi sobie całkiem nieźle, a więc słowo kot to rzeczownik policzalny. 

Jasny kot leżący w pudełku na plecach.
“Kot” to rzeczownik policzalny.

Rzeczowniki w języku angielskim dzielą się na policzalne i niepoliczalne, a ten podział jest bardzo ważny, aby poprawnie używać języka. Jeżeli chcesz skutecznie i szybko zapamiętać to, jakie rzeczowniki są uncountable, a jakie countable, koniecznie skorzystaj z metody uczenia się całymi zdaniami. Eksperci z Taalhammera wdrożyli ją do aplikacji, wykorzystując lata badań naukowych, własne doświadczenie, a także sztuczną inteligencję. Dzięki temu dostaniesz wszystko, czego potrzebujesz. Twoja nauka jest wspierana algorytmem Spaced Repetition, który ma “wyławiać” to co idzie ci opornie i podsuwać te elementy do nauki częściej, niż to co już opanowałeś.

Rzeczowniki jednocześnie policzalne i niepoliczalne

W języku angielskim istnieją rzeczowniki, które w zależności od kontekstu mogą być policzalne, jak i niepoliczalne. Oznacza to, że w pewnych kontekstach będą przedstawiane wyłącznie w liczbie pojedynczej, a w innych mogą występować w pojedynczej i mnogiej. 

Są to na przykład:

chocolate (czekolada) – jako substancja jest to rzeczownik niepoliczalny, a już w kontekście na przykład zamawiania pudełka czekoladek, policzalny:

AngielskiPolski
I really like chocolate. Bardzo lubię czekoladę (produkt, substancję). 
I ate two chocolates. Zjadłem dwie czekolady. 

pizza, jako produkt nie tworzymy liczby mnogiej, ale jeżeli np. ją zamawiamy, wówczas używamy liczbę mnogą:

AngielskiPolski
She told me she doesn’t like pizza. Powiedziała mi, że nie lubi pizzy.
I would like to order one… no! Two pizzas, please. Chciałbym zamówić jedną… nie! Dwie pizze!

coffee (kawa), tea (herbata), beer (piwo), jako napój jest niepoliczalny, ale kiedy je zamawiasz, staje się policzalny. Nie musisz używać żadnych przeliczników. 

AngielskiPolski
I’m addicted to coffee. Jestem uzależniony od kawy.
I would like two coffees. Chciałbym dwie kawy. 
Dwie filiżanki z kawą, jedna niebieska druga szara.
I would like two coffees. 

Najpopularniejsze angielskie rzeczowniki niepoliczalne 

Jedzenie 

AngielskiPolski
food jedzenie
bacon bekon
beef wołowina
fish ryba
meat mięso
veal cielęcina
seafood owoce morza
beer piwo
coffee kawa
milk mleko
rum rum
ice lód
ice cream lody
jam dżem
jelly galaretka
bread chleb
butter masło
cheese ser
dessert deser
fruitowoc
garlic czosnek
salad sałatka
soup zupa
tea herbata
toast tost
flour mąka
pasta makaron
spaghetti spaghetti
salt sól
sugar cukier
yeast drożdże
barley jęczmień
corn kukurydza
millet proso
oats owies
popcorn prażona kukurydza
rice ryż
rye żyto
wheat pszenica

Zauważ, że niemal wszystkie produkty sypkie, proszki należą do rzeczowników niepoliczalnych. 

Uczucia i emocje 

Ponieważ uczucia i emocje to pojęcia abstrakcyjne, możesz bezpiecznie założyć, że kiedy je opisujesz po angielsku, są to rzeczowniki niepoliczalne. 

AngielskiPolski
anger złość
anxiety lęk
despair rozpacz
disgust odraza
empathy empatia
envy zazdrość
excitement podniecenie
enjoymentradość
fear strach
happiness szczęście
hatred nienawiść
hope nadzieja
joy radość
love miłość
misery niedola
pleasure przyjemność
pride duma
relief ulga
sadness smutek
trust zaufanie
Czarno białe zdjęcie pary trzymającej balon w kształcie napisu "love".
Love

Ucząc się angielskiego, nie bój się mówić. Minie dość sporo czasu zanim opanujesz język. Gramatyka, wbrew temu, co wmawiano ci w szkole nie jest wcale najważniejsza. Liczy się to, jak umiesz przekazać informacje. Postaraj się więc zacząć korzystać ze słów, które znasz, jak najszybciej. Weź na przykład moją sytuację z wycieczki ze słowem owca – jasne, trochę się speszyłam, ale nie był to koniec świata i w sumie było dużo śmiechu. Gdybym nigdy nie powiedziała swojej myśli na głos, być może do dziś bym nie wiedziała, jak poprawnie użyć danego słowa. Jeżeli masz obawy przed mówieniem w języku obcym, przeczytaj ten poradnik

Przedmioty szkolne 

Bardzo często przedmioty w szkole czy wykładane na uczelni są niepoliczalne. 

AngielskiPolski
architecture architektura
economics ekonomia
history historia
mathematics matematyka
music muzyka
physics fizyka
politics polityka
sociology socjologia

Rzeczowniki abstrakcyjne 

Pojęcia abstrakcyjne nie mogą zostać policzone, właśnie dlatego są one uznawane w języku angielskim za rzeczowniki niepoliczalne. Zwróć uwagę na to, że te rzeczowniki często kończą się na -ation, -ship, -ity, -ism, -ition, -ance, -ence, -acy. Jeżeli widzisz taką końcówkę, bardzo prawdopodobne, że masz do czynienia z rzeczownikiem niepoliczalnym. 

AngielskiPolski
art sztuka
behavior zachowanie
impressionism impresjonizm 
probation wyrok w zawieszeniu
education edukacja
position pozycja
energy energia
coalitionkoalicja 
legacyspuścizna
friendship przyjaźń
vengeance zemsta
fun rozrywka
help pomoc
hospitality gościnność
knowledge wiedza
recreation rekreacja
relaxation odpoczynek
Kobiety leżące na podłodze z plastrami ogórka na oczach.
Relaxation

Inne rzeczowniki niepoliczalne 

AngielskiPolski
baseball baseball
basketball koszykówka
chess szachy
football futbol amerykański
golf golf
poker poker
soccer piłka nożna
tennis tenis
snow śnieg
sunshine światło słoneczne
rain deszcz

Uwaga! Pamiętaj, że tłumaczenie rzeczowników niepoliczalnych na polski może być pułapką. Wiele rzeczowników, które w innych językach są policzalne, w angielskim należy do drugiej grupy. Takie czasowniki, to między innymi: 

AngielskiPolski
accommodationzakwaterowanie/a
advice rada/y
baggage bagaż/e
behavior zachowanie/a
bread chleb/y
furniture meble
information informacja/e
luggagebagaż/e
news news
progresspostęp/y
traffickorek/korki
travel podróż/podróże
trouble kłopot/y
weather pogoda
workpraca/e
hairwłos/y

Sięgnij po najlepsze narzędzi do nauki angielskiego 

Na naszej stronie znajdziesz nie tylko przydatne artykuły, ale także aplikację, która pomoże ci w nauce języka angielskiego. Opracowana na bazie wieloletnich doświadczeń oraz długich dyskusji, aplikacja Taalhammer oferuje ci najlepsze metody uczenia się, które przetestowaliśmy na wielu użytkownikach, w tym na sobie. Ze względu na to, że wykorzystuje ona skuteczne sposoby na naukę języka, jest efektywnai pozwoli ci szybko zrozumieć niuanse między rzeczownikami policzalnymi i niepoliczalnymi, a także zachęci do używania ich w życiu codziennym. 

Dodaj komentarz