18 kwietnia, 2022

Podstawowe zwroty w niderlandzkim 

by Mateusz Wiącek

Kiedyś, gdy pojechałam do Holandii do znajomego, zostałam niespodziewanie zabrana przez niego na przyjęcie urodzinowe. Był to jego bliski znajomy. Nie ukrywam, że ciekawiło mnie, jak może wyglądać takie przyjęcie w Holandii, ale jednocześnie byłam na maksa zestresowana. 

Po pierwsze – szłam na imprezę do obcych mi ludzi, a na dodatek Holendrów, a po drugie – mój niderlandzki nie był na wystarczająco wysokim poziomie, abym mogła swobodnie prowadzić z kimś rozmowę. Wyobrażałam sobie parę scenariuszy, jakie mogłyby się wydarzyć na tym przyjęciu i tak się złożyło, że w każdym z nich będę musiała podjąć się jakiejś interakcji z jubilatem i z gospodarzami domu. 

Co gorsze (w przypadku mojej sytuacji) w Holandii jest taki zwyczaj, że gdy przychodzi się na czyjeś urodziny, składa się życzenia nie tylko tej osobie, ale całej rodzinie jubilata. Sytuacja zaczynała się robić coraz bardziej stresująca. Powitanie, złożenie gratulacji oraz pożegnanie to niby podstawowe i mało skomplikowane elementy w nauce języka, jednak bez opanowania ich w pełni  można wyjść na osobę niekulturalną. A przecież nie po to się jedzie za granicę, aby unikać rozmowy z ludźmi. 

W tym artykule postaram się przedstawić Ci podstawowe zwroty grzecznościowe oraz zdania, dzięki którym takie sytuacje staną się mniej stresujące, a Ty nie będziesz miał już problemów z wyborem właściwego powitania, będąc w Holandii. 

Jak się przywitać po niderlandzku 

Jak w każdym języku, przywitania dzielą się na formalne – skierowane do osób starszych, nieznajomych – i nieformalne, które kierujemy do naszych znajomych czy rodziny. Oto najczęściej używane: 

  • Hallo (czyli “cześć”)

Najbardziej uniwersalne powitanie. Możemy je kojarzyć z angielskim “hello”, które może występować w formalnych lub nieformalnych sytuacjach. 

  • Hoi (czyli “he”j) 

Witamy się tak głównie ze znajomymi. Powitanie nieformalne 

  • Goedemorgen (czyli “dzień dobry” rano) 

Powitanie formalne. Dosłownie oznacza to “dobry poranek”, zatem używamy to do godziny 12:00, kiedy porę dnia możemy jeszcze określić porankiem.

  • Goedemiddag (czyli “dzień dobry”)

Powitanie formalne używane w południe, które według Holendrów jest między godziną 12:00 a 18:00. 

  • Goedenavond (czyli “dobry wieczór”)

Powitanie formalne. Używane po godzinie 18:00. 

Jak się pożegnać po niderlandzku 

  • Dag  (czyli “pa”)

Jest to uniwersalne pożegnanie, które można także używać jako powitanie, niezależnie od pory dnia. 

  • Tot ziens (czyli “do zobaczenia”) 

Może być używane formalnie, na przykład, gdy żegnamy się z współpracownikami albo wychodzimy z restauracji. 

  • Doei lub Doeg  (czyli “pa”)

Bardziej nieformalne. Używamy w towarzystwie naszych znajomych lub bliskich. 

Jak powiedzieć “dziękuję” po niderlandzku (i inne zwroty grzecznościowe)

Te zwroty będziemy używać najczęściej, ponieważ, jak dobrze wiemy, samo wejście do sklepu wiąże się z “dzień dobry”, “dziękuję” oraz “do widzenia”. 

  • Dank je/u wel (czyli “dziękuję bardzo”)

Ten zwrot możemy skrócić, odejmując “wel”. Pamiętaj, że “u” to forma grzecznościowa a “je” – nieformalna. 

  • Bedankt (czyli “dziękuję”) 

Mniej formalne. Najczęściej używane. 

Aby powiedzieć “proszę”, Holendrzy używają następujących zwrotów:

  • Alstublieft (używane w bardziej formalnym kontekście, do wszystkich osób, których nie spotkałeś wcześniej lub których nie znasz jako przyjaciół, w sklepach, restauracjach, z przyjaciółmi przyjaciół, w tramwaju lub pociągu, na policji itp.)
  • Alsjeblieft (używane w kontekście nieformalnym w odniesieniu do przyjaciół w tym samym wieku lub dzieci)

Możemy to użyć w dwóch kontekstach. Gdy prosimy o coś, na przykład w restauracji: 

  • Mag ik een glas water, alstublieft? – Czy mogę prosić o szklankę wody? 

Tej formy może użyć także kelner, który tę wodę nam podaje: 

  • Uw water, alstublieft – Proszę, pańska woda 

Wtedy używamy jako “proszę bardzo” w odpowiedzi na czyjąś prośbę, pytanie. 

  • Pardon (czyli “przepraszam”) 

Bardziej uniwersalne. 

  • Sorry  (czyli “sorry”)

Nieformalne. Możemy użyć na przykład w sytuacji, gdy niechcący kogoś pchniemy w sklepie 

  • Meneer – pan, proszę pana 
  • Mevrouw – pani, panna, proszę pani 

Formalne zwracanie się do osoby starszej, obcej. 

Jak powiedzieć po niderlandzku “Miło Cię spotkać” (i inne zwroty na rozpoczęcie rozmowy) 

Gdy się już z kimś przywitaliśmy, dobrym rozpoczęciem rozmowy jest zapytać tę osobę “jak leci?”. Poniżej znajdziesz zwroty, które możesz użyć w takiej sytuacji oraz odpowiedzi, którymi możesz się posłużyć w przypadku, gdy ktoś Tobie zada to pytanie. 

  • Hoe gaat het met u? / Co u pana/i? 

Ten zwrot jest formalny, chyba że odejmiemy “met u” lub zamienimy “u” na “je” 

  • Hoe gaat het?/ Hoe gaat het met je? – Jak leci? Co u ciebie? 
  • Tijd niet gezien – Dawno się nie widzieliśmy 

Używamy tego zwrotu jedynie w przypadku rodziny lub znajomych 

  • Hoe gaat het met alles?/ Jak ci idzie?  

Pytanie to możemy zadać w kontekście pracy, jakiejś czynności lub ogólnie.

  • Alles goed? – Wszystko w porządku? 
  • Het is goed om je weer te zien – Miło cię znów widzieć 

Odpowiedzi: 

  • Goed – Dobrze 
  • Heel goed – Bardzo dobrze 
  • Het gaat – Jakoś leci 
  • Slecht – Źle 
  • Ik ben moe – Jestem zmęczony/a 
  • Graag gedaan – Nie ma sprawy 

Odpowiedź, gdy ktoś nam za coś podziękuje. 

Aangenaam (kennis te maken) – Miło cię poznać 

Jak złożyć życzenia po niderlandzku (i inne przydatne zwroty)

Doszliśmy do momentu, w którym pokażę Ci, jak złożyć komuś życzenia urodzinowe – i nie tylko. 

  • Gefeliciteerd! – Gratulacje 
  • Nog vele jaren in goede gezondheid – Sto lat i dużo zdrowia 
  • Gelukkige verjaardag/ Fijne verjaardag – Szczęśliwych urodzin 
  • Gefeliciteerd met je verjaardag! – Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin 
  • Veel succes – Powodzenia 
  • Veel plezier – Baw się dobrze 
  • Wees voorzichtig – Bądź ostrożny 
  • Wat jammer – Ale szkoda 
Girls in many jobs

Jak powiedzieć “kocham cię” po niderlandzku?

Jeśli chcesz powiedzieć komuś, że go kochasz w języku niderlandzkim, najczęściej używanym zwrotem jest:

  • Ik hou van jou. – Kocham Cię 

Należy pamiętać, że głównym czasownikiem jest tutaj “houden van” (co oznacza również “bardzo coś lubić”). Zwrot ten nie odnosi się więc wyłącznie do miłości romantycznej. Można go również użyć, aby wyrazić miłość do członka rodziny lub bliskiego przyjaciela.

Jeśli chcesz zapytać drugą osobę, czy ona również Cię kocha, powiedz:

  • Hou je van mij? – Czy ty mnie kochasz?

Można również powiedzieć:

  • Ik heb je lief – Kocham Cię (romantycznie).

Jeśli chcesz wyrazić swoje uczucia w początkowej fazie zauroczenia w romantycznym związku, użyj zwrotu:

  • Ik ben verliefd op jou – Jestem w tobie zakochany.

Jeśli bardzo kochasz daną osobę i chcesz wyrazić znacznie głębsze uczucie niż zwykłe “kocham cię”, użyj:

  • Ik hou zielsveel van je. – Kocham Cię sercem i duszą.

Jeśli czujesz się z kimś blisko (jak np. z przyjacielem) i chcesz powiedzieć, że jesteś zainteresowany romantycznym związkiem, powiedz:

  • Ik heb je lief. – Kocham Cię
  • Je bent zo mooi. – Jesteś taka piękna.

Jeśli chcesz być wyjątkowo poetycki, możesz powiedzieć:

  • Ik heb vlinders in mijn bulk. – Mam motyle w brzuchu.

Jeśli chcesz nauczyć się więcej słownictwa, przeczytaj nasz artykuł „Jak poszerzyć swoje słownictwo w języku niderlandzkim”.

Jak napisać maila lub list po niderlandzku

Gdy zaczynamy pisać e-mail formalny, na przykład do naszego współpracownika lub wykładowcy, powinniśmy zacząć: 

  • Geachte heer …– Szanowny Panie 
  • Geachte mevrouw… – Szanowna Pani 

W przypadku, gdy piszemy na pocztówce do naszego przyjaciela, możemy zacząć: 

  • Beste <imię> 
  • Hallo <imię> 

Na końcu formalnego e-maila, skierowanego do kolegów z pracy lub starszych członków rodziny, piszemy:

  • Met vriendelijke groet/ Met hartelijke groet – Z najlepszymi pozdrowieniami

W bardziej nieformalnych kontekstach, np. do przyjaciela, opuszczamy spójnik “met” i używamy “groeten” w liczbie mnogiej:

  • Vriendelijke groeten (uit een zonnig Spanje) – Pozdrowienia (ze słonecznej Hiszpanii) 

W bardziej nieformalnych sytuacjach, np. do partnera, używamy:

  • Groeten (lub nawet Groetjes) – Pozdrowienia
  • Groeten en kussen – Pozdrowienia i buziaki (bardzo nieformalne)

Jak najlepiej nauczyć się podstawowych zwrotów w niderlandzkim

Wszystkie powyższe słowa, zwroty i zdania mają pewne wspólne cechy. Są dosyć proste i są używane bardzo często. Niech Cię natomiast nie zmyli fakt, że są dosyć proste, ponieważ musisz być w stanie używać ich odruchowo. W związku z tym trzeba je opanować naprawdę dobrze. Musisz je po prostu wytrenować. 

Jeżeli uczysz się języka niderlandzkiego już jakiś czas, pewnie większość z nich nie stanowi dla Ciebie problemu. Natomiast jeśli dopiero zaczynasz, a ten artykuł jest skierowany przede wszystkim do osób początkujących, nawet te podstawowe zwroty będą Ci się mylić. 

W naszej aplikacji powplataliśmy te wszystkie zwroty w kolekcje dla początkujących, abyś mógł je powtarzać razem z innymi najbardziej potrzebnymi zwrotami i zdaniami. Parę tygodni ćwiczeń Taalhammer’em spowoduje, że bardzo dobrze zapamiętasz większość z tych zwrotów i będziesz w stanie odruchowo zareagować na daną sytuację. 

W normalnej rozmowie nie ma czasu na zastanawianie się nad tym, jak zbudować zdanie. Jeśli nie przećwiczyliśmy wcześniej kilka razy danego zwrotu lub zdania, najprawdopodobniej będziemy mamrotać coś pod nosem, zamiast po prostu mówić.

Nawet jeśli uczysz się języka niderlandzkiego jakiś czas i oceniasz się na poziom A2, zachęcamy Cię do zapisania się do kolekcji o poziom niżej. Zauważysz, że wiele prostych zwrotów i zdań początkowo może sprawić Ci problem.

Po kilku tygodniach ćwiczeń z Taalhammer’em wiele z tych zdań będziesz w stanie płynnie wypowiedzieć. Algorytmy naszej aplikacji zostały tak zaprojektowane, aby wbić Ci do głowy całe elementy języka. Nie tylko słowa, ale i zdania wraz z ich konstrukcją, szykiem i gramatyką nimi rządzącą. Powoduje to, że zaczynasz myśleć i mówić całymi zdaniami, płynnie i pewnie. 

Jeżeli interesuje Cię gramatyka niderlandzka, przeczytaj nasz artykuł o najtrudniejszych aspektach gramatyki niderlandzkiej i przekonaj się że nie jest ona wcale taka trudna.

Dodaj komentarz