Liczebniki w niderlandzkim

Pamiętam, jak byłem na festiwalu muzycznym Loveland w Amsterdamie. Gdzieś w tłumie zgubiłem się z moją ekipą. Jednak nie ma tego złego, bo spotkałem dziewczynę o imieniu Femke, która, podobnie jak ja, odłączyłą się przez przypadek od swojej grupy. Normalna sprawa na tego typu imprezach, mnóstwo ludzi, brak zasięgu i dobra zabawa.

Zaczęliśmy gadać i bawić się razem. Było naprawdę przyjemnie. Byłem tym bardziej zadowolony z siebie, że znalazłem odwagę w sobie, żeby pogadać z nią po niderlandzku i szło mi całkiem nieźle. W pewnym momencie jednak ona wypatrzyła w tłumie kogoś ze swojej ekipy, a ja w tej samej chwili zobaczyłem ludzi stojących w kolejce po drinki.

– Muszę lecieć! – krzyknęła.

– Daj mi swój numer – rzuciłem.

Podyktowała szybko swój numer po niderlandzku i zniknęła w tłumie.

null, zes, tweentwentig, dire,…. co było dalej?

Niestety, w najważniejszym momencie poległem na mojej znajomości liczenia po niderlandzku. Od tamtej pory wiele myślałem o tym, jak to jest, że uczymy się liczyć w języku obcym jako jednej z pierwszych rzeczy, a i tak sprawiają nam problem przez długie lata. Dlaczego jesteśmy w stanie policzyć od 1 do 10 albo od 1 do 100 bez żadnego problemu, natomiast kiedy przyjdzie nam powiedzieć albo zrozumieć jakąś przykładową liczbę, datę czy, w jak moim przypadku, ten nieszczęsny numer telefonu, staje się to problematyczne?

Problem ten nurtował mnie naprawdę długo. Szukałem informacji w sieci, pytałem wielu ludzi i przeprowadziłem wiele testów na sobie i znajomych. Dzisiaj wiem, że znalazłem odpowiedź na nurtujące mnie pytania. Wiem, że znalazłem naprawdę dobry sposób nauki liczb i liczenia w języku niderlandzkim i, tak naprawdę, w każdym języku obcym.

Co ciekawe, sposób ten sprawdza się szczególnie dobrze w przypadku języków takich właśnie jak niderlandzki, niemiecki czy francuski, gdzie liczby mają inną strukturę. Ale o tym za chwilę. Najpierw przejdźmy przez podstawy, a w dalszej części artykułu wytłumaczę, dlaczego te podstawy nie wystarczą; zastanowimy się, na czym polega trudność z liczbami w języku niderlandzkim. Na końcu dowiesz się, jaki jest najlepszy sposób na naukę i ćwiczenie liczb w języku obcym.

Liczenie od jeden do dziesięciu po niderlandzku

Gdy opanujesz już pierwsze liczby, dalsza nauka pójdzie ci bardzo szybko. Jest to podstawa, którą po prostu trzeba wykuć.

0	null
1	één
2	twee
3	drie
4	vier
5	vijf
6	zes
7	zeven
8	acht
9	negen
10	tien

Liczenie do 100 po niderlandzku

W przypadku liczb do 20, dodajemy do pojedynczej cyfry słówko “tien” np: vijftien, zeventien. Nie dotyczy to jednak wszystkich, ponieważ są wyjątki takie, jak twaalf oraz elf.

11	elf
12	twaalf
13	dertien
14	veertien
15	vijftien
16	zestien
17	zeventien
18	achttien
19	negentien

Przy dziesiątkach, do cyfry pojedynczej dodajemy końcówkę “tig” (z wyjątkiem “tien”):

10	tien
20	twintig
30	dertig
40	veertig
50	vijftig
60	zestig
70	zeventig
80	tachtig
90	negentig

Po liczbie 20 można zastosować prosty system, który polega na tym, aby między liczbą jedności a liczbą dziesiątek dodać spójnik “en” (i). Pamiętaj jednak, że w niderlandzkim w przypadku liczb do 100, czytamy je odwrotnie niż w języku polskim – najpierw jedności, a potem dziesiątki. Na przykład:

24 vier-en-twintig
36 zes-en-dertig
48 acht-en-veertig

Zmiana w pisowni występuje, gdy pierwsza liczba kończy się samogłoską. Wtedy, z “en” staje się “ën”:

82 to “tweeëntachtig”.
62 to “tweeënzestig”

W przypadku liczby jeden – “één”, gdy pojawia się na początku, traci ona akcenty i staje się “een”. Na przykład:

21 to eenentwintig.

Liczby porządkowe

Teraz, kiedy już znasz liczby podstawowe, czas najwyższy na liczby porządkowe. Są to liczby, które określają kolejność rzeczy. Nie wskazują one ilości, jedynie rangę lub pozycję. W przypadku ich uczenia się, istnieje pewna zasada, która znacznie to ułatwi.

Wszystkie liczby porządkowe do dziewiętnastu (z wyjątkiem “pierwszy” oraz “ósmy”) składają się z liczby podstawowej, do której dodajemy dopasowaną końcówkę. Gdy liczba kończy się na “d’ – dodajemy samo “e’”, a we wszystkich innych przypadkach dodajemy “de”. Na przykład:

Elf – elfde: jedenasty (11)
Zes – zesde: szusty (6)

Wyjątki:

één – eerste: pierwszy (1)
acht – achtste: osmy (8)

W przypadku liczb porządkowych zaczynających się od dwudziestu, dodajemy do liczby podstawowej końcówkę “ste”. Na przykład:

Twintig – twintigste: dwudziesty (20)
Zestig – zestigste: sześćdziesiąty (60)

Jak najlepiej nauczyć się liczebników niderlandzkich?

Poprzez regularne powtórki nabierzesz pewności siebie w mówieniu i nie będziesz miał już wątpliwości, czy liczebnik został przez ciebie prawidłowo użyty.

Teraz, gdy przeszliśmy przez strukturę liczb w języku niderlandzkim i reguły nimi rządzące, myślę, że jest jasne, dlaczego nauka w ten sposób nie może dać oczekiwanych rezultatów. Kiedy native speaker poda Ci szybko kilka liczb po sobie, szansę na płynne ich zrozumienie będą bardzo małe – chyba, że przećwiczysz je w odpowiedni sposób. Otóż nie wystarczy nauczyć się liczyć od zera do dziesięciu, czy nawet do stu czy do tysiąca.

Okazuje się, że bardzo dobrym sposobem jest zapamiętanie liczb w różnych zdaniach. W Taalhammerz’e oparliśmy całą metodę o zapamiętywanie i ćwiczenie zdań. Powoduje to, że przestajesz się skupiać na pojedynczych słowach, a zaczynasz operować całymi strukturami.

Bardzo efektywnym ćwiczeniem jest zapamiętanie i powtarzanie prostych równań typu:

1 plus 2 równa się 3,
17 plus 16 równa się 33
32 minus 10 równa się 22 itp.

Okazuje się, że te proste dla nas równania stają się trochę trudniejsze do powiedzenia w języku niderlandzkim.

W naszej aplikacji przygotowaliśmy tego typu ćwiczenia w ramach naszych kolekcji core’owych. W ten sposób możesz szybko zacząć płynnie operować liczbami w języku niderlandzkim.

Ponadto zachęcam Cię, aby dodać kilka swoich własnych fiszek zawierających liczbę ważną dla Ciebie, np. Twoją datę urodzenia

Urodziłem się 01-01-1985
W 2026 moja córka będzie miała 13 lat

Ten sposób nauki działa świetnie na każdym poziomie. Jeżeli dopiero zaczynasz, możesz znacznie sobie ułatwić zadanie i przyśpieszyć cały proces nauki. Jeżeli uczysz się języka niderlandzkiego już od dłuższego czasu, założę się, że byłeś nieraz w sytuacji, kiedy liczby sprawiły Ci problem.

Jeżeli interesuje Cie gramatyka niderlandzka, przeczytaj nasz artykuł o najtrudniejszych aspektach gramatyki niderlandzkiej i przekonaj się że nie jest ona wcale taka trudna.