Komunikatywne nauczanie języka obcego (CLT, z ang. Communicative Language Teaching) to metoda używana do nauki języków, która skupia się zarówno na procesie, jak i celach nauczania w klasie. Ta metoda kładzie nacisk na umiejętność wyrażania się, interpretowania oraz negocjowania znaczenia w języku. W tym artykule będziemy zgłębiać pochodzenie, rozwój i kluczowe aspekty CLT, a także jego implikacje dla uczących się języków.
Pochodzenie i Rozwój
CLT ma swoje korzenie zarówno w Europie, jak i w Ameryce Północnej. W Europie pojawiło się z potrzeby zaspokojenia wymagań językowych imigrantów i pracowników sezonowych. Wprowadzono funkcjonalno-notacyjne koncepcje użycia języka, które koncentrowały się na tym, co uczniowie powinni umieć zrobić w języku. W Niemczech, na przykład, CLT był inspiracją dla obaw socjaldemokratycznych i miał na celu wzmocnienie jednostek poprzez naukę języka.
W Ameryce Północnej uczeni, jak Hymes, podkreślali znaczenie kompetencji komunikacyjnej, która odnosi się do używania języka w kontekstach społecznych. Ta perspektywa zmieniła skupienie się z nauczenia się na pamięć na znaczącą komunikację w nauce języków.
Skupienie na Uczniu
Jedną z podstawowych zasad CLT jest postawienie ucznia w centrum. Potrzeby komunikacyjne ucznia kształtują cele programów językowych, skupiając się na kompetencjach funkcjonalnych, a nie tylko na ćwiczeniach gramatycznych. Metody oceny ewoluują w kierunku uwzględnienia bardziej jakościowych ocen, takich jak pisanie esejów i oceny portfolio, aby lepiej odzwierciedlać osiągnięcia ucznia.
A co z Gramatyką?
Podczas gdy CLT priorytetowo traktuje komunikację, nie zaniedbuje gramatyki. Gramatyka jest niezbędna dla skutecznej komunikacji, ale jest integrowana w znaczące działania językowe, a nie izolowane ćwiczenia. Badania pokazują, że uczniowie rozwijają lepsze umiejętności komunikacyjne, gdy gramatyka jest nauczana w odniesieniu do ich praktycznych potrzeb językowych.
Problemy Socjolingwistyczne
Socjolingwistyka odgrywa kluczową rolę w CLT, podkreślając znaczenie świadomości kulturowej i zmienności w użyciu języka. Uczniowie są zachęcani do zaangażowania się w autentyczne dane językowe, aby zrozumieć kontekst i odpowiednią formę komunikacji. Pomaga to w rozwoju kompetencji komunikacyjnej międzykulturowej, co jest istotne w świecie globalizacji.
Od Teorii do Praktyki w Klasie
CLT to nie tylko metoda nauczania; to filozofia, która kieruje nauczaniem języków. Kładzie nacisk na zadaniowe, interaktywne uczenie się, które odzwierciedla sytuacje komunikacyjne w życiu codziennym. Jednak wdrażanie CLT w klasach może być trudne z powodu utrwalonych przekonań i praktyk nauczycieli. Nauczyciele potrzebują wsparcia i szkoleń, aby skutecznie włączyć CLT do swoich lekcji.
Podsumowanie
Nauczanie języka komunikatywnego oferuje podejście skupione na uczniu do nauki języków, które koncentruje się na znaczącej komunikacji. Poprzez priorytetyzowanie potrzeb ucznia, integrowanie gramatyki z praktycznym użyciem języka i rozwijanie kompetencji międzykulturowej, CLT ma na celu przygotowanie uczniów do używania języka w realnych sytuacjach życiowych. Pomimo trudności w wdrażaniu, CLT stanowi przesunięcie w kierunku bardziej skutecznego i angażującego nauczania języków.
