Wyobraź sobie, że jesteś na wakacjach we Włoszech i chcesz zamówić kawę. Zamiast „Vorrei un cappuccino” (Chciałbym cappuccino), mówisz „Voglio un cappuccino” (Chcę cappuccino). Niby drobna różnica, ale dla Włocha brzmi to mało uprzejmie! To właśnie tryb condizionale sprawia, że twoja wypowiedź staje się bardziej uprzejma, hipotetyczna lub wyraża życzenie. Włoski tryb warunkowy ma wiele zastosowań i jest kluczowy, jeśli chcesz brzmieć naturalnie i grzecznie w rozmowie.
Co to jest condizionale w języku włoskim?
Tryb condizionale to czasownikowa forma używana do wyrażania hipotetycznych sytuacji, próśb, grzecznych sugestii czy też marzeń. Odpowiada polskiemu trybowi przypuszczającemu (np. „zrobiłbym”, „poszedłbym”).
Condizionale we włoskim występuje w dwóch czasach:
- Condizionale presente – stosowany do wyrażania przypuszczeń, próśb i sugestii dotyczących teraźniejszości lub przyszłości.
- Condizionale passato – używany do mówienia o przeszłych sytuacjach, które mogłyby się wydarzyć, ale się nie wydarzyły.
Jak tworzyć condizionale presente po włosku?
Aby utworzyć formę condizionale presente, dodajemy do tematu czasownika odpowiednie końcówki. Już z pewnością wiesz, że czasowniki w języku włoskim dzielą się na trzy grupy. Spójrz jak zmieniają się końcówki dla każdej osoby w zależności od czasownika.
Czasowniki kończące się na -ARE
osoba | czasownik |
---|---|
Io | parlerei |
Tu | parleresti |
Lui, lei | parlerebbe |
Noi | parleremmo |
Voi | parlereste |
Loro | parlerebbero |
Czasowniki kończące się na -ERE
osoba | czasownik |
---|---|
Io | crederei |
Tu | crederesti |
Lui, lei | crederebbe |
Noi | crederemmo |
Voi | credereste |
Loro | crederebbero |
Czasowniki kończące się na -IRE
osoba | czasownik |
---|---|
Io | dormirei |
Tu | dormiresti |
Lui, lei | dormirebbe |
Noi | dormiremmo |
Voi | dormireste |
Loro | dormirebbero |
Czasowniki nieregularne w condizionale presente
Warto zauważyć, że czasowniki nieregularne (np. essere, avere, andare, fare) zmieniają temat w condizionale.
osoba | essere | avere | andare |
---|---|---|---|
Io | sarei | avrei | andrei |
Tu | saresti | avresti | andresti |
Lui, lei | sarebbe | avrebbe | andrebbe |
Noi | saremmo | avremmo | andremmo |
Voi | sareste | avreste | andreste |
Loro | sarebbero | avrebbero | andrebbero |
Jak tworzyć condizionale passato po włosku?
Condizionale passato tworzymy za pomocą czasownika posiłkowego (avere lub essere w trybie condizionale) oraz imiesłowu czasu przeszłego (participio passato).
osoba | parlare (łączy się z avere) | andare (łączy się z essere) |
---|---|---|
Io | avrei parlato | sarei andato/a |
Tu | avresti parlato | saresti andato/a |
Lui, lei | avrebbe parlato | sarebbe andato/a |
Noi | avremmo parlato | saremmo andati/e |
Voi | avreste parlato | sareste andati/e |
Loro | avrebbero parlato | sarebbero andati/e |
Pamiętaj, że czasowniki, które w passato prossimo łączą się z essere, również w condizionale passato wymagają essere! W przypadku tych czasowników, musisz zawsze dostosować końcówkę czasownika do osoby i liczby. Końcówka -o dla rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej, -a dla rodzaju żeńskiego w liczbie pojedynczej, -i dla rodzaju męskiego w liczbie mnogiej i -e dla rodzaju żeńskiego w liczbie mnogiej. Dostosowywanie formy danych słów w zależności od liczby i osoby to bardzo ważna sprawa w języku włoskim.
Kiedy używać trybu warunkowego?
Wyrażanie próśb i uprzejmości
Condizionale pozwala grzecznie prosić o coś w restauracji, sklepie czy na ulicy.
Włoski | Polski |
---|---|
Potrei avere un bicchiere d’acqua? | Czy mogę dostać szklankę wody? |
Mi piacerebbe provare quella giacca. | Chciałbym przymierzyć tę kurtkę. |
Vorrei un caffè, per favore. | Poproszę kawę. |
Wyrażanie życzeń i marzeń
Często używa się condizionale do mówienia o tym, czego byśmy chcieli, ale czego nie możemy mieć.
Włoski | Polski |
---|---|
Vorrei vivere in Italia. | Chciałbym mieszkać we Włoszech. |
Mi piacerebbe avere più tempo per podróże. | Chciałbym mieć więcej czasu na podróże. |
Wyrażanie przypuszczeń i hipotetycznych sytuacji
Condizionale pozwala mówić o tym, co mogłoby się wydarzyć, gdyby istniały odpowiednie warunki.
Włoski | Polski |
---|---|
Se avessi più soldi, viaggerei di più. | Gdybym miał więcej pieniędzy, podróżowałbym więcej. |
Sarebbe bello avere una casa al mare. | Byłoby pięknie mieć dom nad morzem. |
Mówienie o przeszłości, która mogła wyglądać inaczej
Condizionale passato służy do wyrażania wydarzeń, które mogłyby się zdarzyć, ale się nie wydarzyły.
Włoski | Polski |
---|---|
Sarei venuto alla festa, ma ero malato. | Przyszedłbym na imprezę, ale byłem chory. |
Avrei studiato di più, se avessi avuto tempo. | Uczyłbym się więcej, gdybym miał czas. |
Najczęstsze błędy w użyciu condizionale
Mylenie condizionale presente z futuro semplice
Domani andrei a Roma. (Jutro pojechałbym do Rzymu.) – condizionale
Domani andai a Roma. (Jutro pojadziesz do Rzymu.) – futuro semplice
Zły wybór czasownika posiłkowego (avere zamiast essere i odwrotnie)
Avrei andato a casa prima, ma ero occupato.
Sarei andato a casa prima, ma ero occupato. (Poszedłbym do domu wcześniej, ale byłem zajęty.)
Błędne formy czasowników nieregularnych
Io potrei fare di più ieri.
Avrei potuto fare di più ieri. (Mogłem zrobić więcej wczoraj.)
Jak nauczyć się condizionale?
Oglądaj włoskie filmy i słuchaj, jak Włosi używają condizionale w rozmowie. Z całą pewnością, w każdym filmie lub serialu jaki włączysz, w ciągu pierwszych dziesięciu minut padnie czasownik w condizionale. Ta konstrukcja jest aż tak popularna! Jeśli nie wiesz jakie włoskie filmy i seriale są warte obejrzenia, przeczytaj ten artykuł.
Ćwicz codziennie – twórz własne zdania, używając trybu warunkowego. Tryb warunkowy to klucz do płynnej i uprzejmej komunikacji po włosku. Używaj go, a twoje wypowiedzi staną się bardziej naturalne i grzeczne!