13 lutego, 2025

Fałszywi przyjaciele w języku włoskim – słowa, które mogą Cię zmylić

by Anna Kaczmarczyk

„Per favore, un latte!” – czyli jak zamówiłam szklankę mleka zamiast kawy

Podczas pierwszej podróży do Włoch pewnym krokiem podeszłam do baru, gotowa na swoją pierwszą prawdziwą włoską kawę. „Per favore, un latte!” – powiedziałam z uśmiechem. Ku mojemu zdziwieniu, kelner zamiast podać mi filiżankę aromatycznej kawy z mlekiem, przyniósł mi… szklankę zimnego mleka. Chwila konsternacji i zaskoczone spojrzenie kelnera uświadomiły mi, że coś poszło nie tak. Dopiero później dowiedziałam się, że jeśli chcesz zamówić kawę z mlekiem, powinieneś powiedzieć caffè latte albo po prostu latte macchiato. W ten sposób po raz pierwszy zetknęłam się z fałszywymi przyjaciółmi – słowami, które brzmią podobnie w dwóch językach, ale mają zupełnie inne znaczenie.

Dla wielu osób uczących się włoskiego, fałszywi przyjaciele mogą być pułapką, prowadzącą do zabawnych, ale czasem i kłopotliwych sytuacji. W tym artykule poznasz najczęstszych fałszywych przyjaciół między językiem włoskim a polskim, ich prawdziwe znaczenie oraz praktyczne przykłady, które pomogą Ci je lepiej zapamiętać.

Czym są fałszywi przyjaciele w języku włoskim?

Fałszywi przyjaciele (falsi amici) to słowa, które wyglądają lub brzmią podobnie w dwóch językach, ale mają zupełnie różne znaczenia. Zjawisko to wynika z różnych procesów językowych, takich jak wspólne pochodzenie słów (np. z łaciny), zapożyczenia czy ewolucja znaczeń w różnych kulturach.

Niektóre z tych słów mogą wywołać uśmiech, inne mogą prowadzić do drobnych nieporozumień, a niektóre wręcz do kompromitujących sytuacji. Dlatego warto zwracać uwagę na takie słowa i uczyć się ich prawidłowego zastosowania w kontekście.

We wstępie wspomniałam sytuację, w której wydawało mi się, że zamawiam kawę, a tak naprawdę zamówiłam mleko (latte). Włosi uwielbiają kawę i piją ją od rana do wieczora. Parzą ją w maszynce (tzw. moka) lub w ekspresie i o ile najczęściej piją zwyczajne espresso (po włosku po prostu caffè), to istnieje wiele rodzajów kawy, w zależności chociażby od proporcji kawy do mleka. Więcej na ten temat możesz przeczytać w artykule o włoskiej kawie.

Najbardziej popularni włosko-polscy falsi amici

Poniżej znajdziesz tabelę z popularnymi fałszywymi przyjaciółmi, ich prawdziwym znaczeniem we włoskim oraz poprawnym tłumaczeniem na polski.

WłoskiPolski
CameraPokój (np. w hotelu)
FattoriaGospodarstwo, farma
FirmaPodpis
PastaMakaron
OlioOliwa
EducatoDobrze wychowany
DivanoKanapa
TruffaOszustwo

Przykłady użycia w zdaniach

Aby lepiej zapamiętać znaczenie tych słów, zobacz, jak wyglądają one w praktycznych zdaniach.

WłoskiPolski
Ho prenotato una camera in albergo.Zarezerwowałem pokój w hotelu.
Mario lavora alla fattoria con sua moglie.Mario pracuje na farmie z żoną.
La sua firma sul documento è essenziale.Jego podpis na dokumencie jest niezbędny.
Cuocere la pasta per 10 minuti, poi scolarla.Gotuj makaron przez 10 minut, a potem go oddcedź.
Aggiungo sempre olio d’oliva all’insalata.Zawszę dodaję oliwę do sałatki.
Non ho mai visto un bambino così ben educato come Mauro.Nigdy nie widziałam tak dobrze wychowanego dziecka jak Mauro.
Sediamoci sul divano e guardiamo l’ultimo episodio di L’amica geniale.Usiądźmy na kanapie i obejrzyjmy najnowszy odcinek Genialnej przyjaciółki.
Mio marito è stato vittima di una truffa.Mój mąż został ofiarą oszustwa.

Zwóć uwagę na zdanie “Cuocere la pasta per 10 minuti, poi scolarla”. Widzisz, że czasownik cuocere nie jest odmieniony przez osoby? To dlatego, że w przepisach kulinarnych używa się trybu rozkazującego, a a tym trybie, kiedy zwracasz się do kogoś używasz bezokolicznika, czyli nieodmienionego czasownika. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, przeczytaj artykuł o trybie rozkazującym.

Jak unikać błędów z fałszywymi przyjaciółmi?

1. Ucz się słów w kontekście

Zapamiętywanie słów w izolacji to droga do pomyłek. Najlepiej uczyć się pełnych fraz i zdań. W ten sposób szybciej zapamiętasz ich znaczenie oraz właściwy kontekst. W Taalhammerze sprawdziliśmy, że uczenie się całymi, pełnymi zdaniami przynosi nieporównywalnie lepsze efekty, niż nauka pojedynczych słówek.

2. Słuchaj i czytaj autentyczne materiały

Regularne słuchanie włoskich podcastów, oglądanie filmów i seriali i czytanie artykułów pozwoli Ci oswoić się z poprawnym użyciem słów. Jedym z dobrych seriali po włosku jest wspomniana w zdaniach “Genialna przyjaciółka”.

3. Korzystaj z aplikacji językowych

Ćwiczenie nowych słów w aplikacji, takiej jak Taalhammer, pomoże Ci zapamiętać ich znaczenie i unikać błędów w przyszłości.

4. Zwracaj uwagę na kontekst

Jeśli nie jesteś pewien znaczenia słowa, sprawdź jego użycie w różnych kontekstach. Możesz skorzystać z włoskich słowników online, np. Corriere della Sera lub wyszukać przykłady w Google, wpisując “słowo + przykład”, lub “słowo w zdaniu”.

Jak nie dać się nabrać fałszywym przyjaciołom?

Fałszywi przyjaciele w języku włoskim mogą być źródłem wielu zabawnych sytuacji, ale także nieporozumień. Aby uniknąć błędów, warto uczyć się słów w kontekście, korzystać z autentycznych materiałów i regularnie ćwiczyć pełne zdania.

Dzięki znajomości fałszywych przyjaciół będziesz mógł pewniej posługiwać się językiem włoskim, unikać wpadek i brzmieć bardziej naturalnie.

Buona fortuna e attento ai falsi amici!

Dodaj komentarz