3 maja, 2024

Czasowniki modalne w Konjunktiv II. Spekulacje i prawdopodobieństwo.

by Maja Latawiec
Tryby warunkowe w języku angielskim. Conditionals, nazywane również zdaniami warunkowymi i okresami warunkowymi

W piosence „Was Wäre Wenn” śpiewanej przez Cluedo mamy idealny przykład Konjunktiv II: 

„… und kämen wir nie zusammen, müssten wir uns niemals trennen.” – (…a gdybyśmy nigdy się nie spotkali, nigdy nie musielibyśmy się rozstawać.)

Do właśnie istota używania czasowników modalnych to gdybania na temat czegoś co już się wydarzyło i nie może ulec zmianie.

Jak wspomniałam w artykule wprowadzającym o Konjunktiv II, czasowników modalnych w Konjunktiv II nie używa się z czasownikiem würden. Mają one swoje własne formy, które są bardzo podobne do tych w czasie przeszłym Imperfekt. Tak więc, müssen zamienia się na müsste, sollen na sollte, wollen na wollte, dürfen na dürfte, mögen na möchte, a können na könnte.

Table of Contents

Spekulacje na temat przeszłości

W języku niemieckim czasowników modalnych używa się często do spekulacji na temat przeszłości. W ten sposób możesz wyrazić coś, co chciałbyś, aby miało lub nie miało miejsca w przeszłości, tj. coś, czego nie można już zmienić.

Aby powiedzieć, że ktoś powinien, lub nie powinien był czegoś zrobić użyj  hätte + sollen/müssen. Spójrz na przykłady:

NiemieckiPolski
Sie hätte das nicht machen müssen!Nie musiała (była) tego robić!
Der Trick sieht gewöhnlich aus. Sie hätte ihn mehr üben müssen.Sztuczka wygląda zwyczajnie. Powinna była to bardziej przećwiczyć.
Du hättest “nein” zu ihr sagen sollen.Powinieneś był powiedzieć jej „nie”.
Wir sind zu spät. Wir hätten uns beeilen sollen.Jesteśmy spóźnieni. Powinniśmy byli się pospieszyć.
Das Restaurant ist ausgebucht. Wir hätten anrufen sollen.Restauracja jest w pełni zarezerwowana. Powinniśmy byli zadzwonić.
Nach allem, was er gesehen hat, hätte er es besser wissen müssen.Po tym wszystkim, co zobaczył, powinien był wiedzieć lepiej.

Wyrażanie prawdopodobieństwa

Czasowniki modalne w Konjunktiv II mają jeszcze jedną funkcję. Za ich pomocą można określić prawdopodobieństwo wydarzeń. Czasowniki modalne nie występują wtedy w swoim znaczeniu podstawowym, lecz służą jedynie do wyrażania naszych przypuszczeń. Działa to na tej samej zasadzie, co w języku polskim. Przykładowo, my też mówimy, że coś „musi być prawdą” albo coś „nie mogło się wydarzyć”. W języku niemieckim, aby wyrazić różne poziomy możliwości i prawdopodobieństwa, używa się könnte, dürfte i müsste. 

  • Könnte odpowiada polskiemu “może” lub “mogłoby” i wyraża ok. 40% prawdopodobieństwa, że coś może się wydarzyć.
  • Dürfte odpowiada polskiemu „prawdopodobnie” i wyraża ok. 75% prawdopodobieństwa, że coś się wydarzy, ale nadal brak całkowitej pewności. 
  • Müsste używasz, jeśli jesteś niemal pewny, że coś się wydarzy – oczekujesz, że tak się stanie. Najlepiej przetłumaczyć to za pomocą polskiego “powinno” lub „musi”. Zobacz na przykładowe zdania:
NiemieckiPolski
Ihr Mann sagt, es könnte geschlossen sein.Twój mąż mówi, że może być zamknięte.
Das könnte eine gute Idee sein.To mógłby być dobry pomysł.
Der Himmel ist klar. Es dürfte heute nicht regnen.Niebo jest czyste. Dziś raczej nie powinno padać.
Sie dürften im Juni in den Urlaub fahren, aber sie sind sich nicht sicher.Prawdopodobnie pojadą na wakacje w czerwcu, ale nie są tego pewni.
Sie müssten schon zu Hause sein.Oni muszą być już w domu.
Oh, mein Telefon klingelt! Das müsste sie sein.Mój telefon dzwoni! To powinna być ona.

Related Posts

Dodaj komentarz