Behawioryzm, teoria w psychologii, która pojawiła się na początku XX wieku, sugeruje, że większość naszych działań to wyuczone reakcje na różne sytuacje. Zgodnie z tą teorią, gdy wielokrotnie reagujemy na określone bodźce, tworzy to nawyki lub zachowania, które następnie kontynuujemy w oparciu o wcześniejsze doświadczenia. Behawioryzm koncentruje się na obserwowalnych i mierzalnych zjawiskach, dostosowując się do podejścia naukowego, które kładzie nacisk na metody empiryczne.
W połowie XX wieku behawioryzm stał się dominującą teorią w amerykańskiej psychologii, rozszerzając swoje wpływy na różne dziedziny, w tym edukację językową. Psychologowie i lingwiści tacy jak Watson, Bloomfield i Skinner przyczynili się do rozwoju behawioralnego podejścia do nauczania języków obcych, szczególnie w latach 50. i 60. ubiegłego wieku.
W swojej istocie behawioryzm sugeruje, że ludzkie zachowanie nie różni się zasadniczo od zachowania prostszych organizmów. Nasze działania są reakcją na bodźce w naszym otoczeniu, zarówno zewnętrzne (takie jak dźwięki lub widoki), jak i wewnętrzne (takie jak głód). Jeśli reakcja na bodziec jest pozytywna, na przykład znalezienie jedzenia, gdy jesteśmy głodni, wzmacnia to zachowanie i zwiększa prawdopodobieństwo jego powtórzenia, ostatecznie stając się nawykiem.
Behawioryzm koncentruje się na zrozumieniu, w jaki sposób bodźce wywołują reakcje i jak wzmocnienie prowadzi do wyuczonych zachowań. Wcześni teoretycy, zainspirowani eksperymentami Pavlov’a z psami, badali, w jaki sposób odruchy można przekształcić w uwarunkowane zachowania. Na przykład psy Pavlov’a nauczyły się ślinić na dźwięk dzwonka, pokazując klasyczny przykład psychologii bodziec-reakcja.
Kluczowe postacie, takie jak J.B. Watson, położyły podwaliny pod behawioryzm, kładąc nacisk na obiektywizm i dowody empiryczne. Zlekceważyli oni koncepcje takie jak podświadomość, skupiając się wyłącznie na obserwowalnych zachowaniach. Praca Bloomfielda rozwinęła behawioryzm w językoznawstwie, sugerując, że możemy przewidzieć zachowania mowy na podstawie bodźców i wcześniejszych nawyków językowych.
Wpływowa praca Skinnera twierdziła, że język nie różni się od innych zachowań i można go wyjaśnić za pomocą zasad behawiorystycznych. W nauce języka behawioryści kładli nacisk na naśladowanie i wzmacnianie, podobnie jak dzieci uczą się swojego pierwszego języka. Poprzez ćwiczenia i powtarzanie, uczniowie rozwijają prawidłowe nawyki językowe, jednocześnie korygując błędy.
Jednak behawioryzm spotkał się z krytyką za mechanistyczny pogląd na ludzkie zachowanie i niezdolność do wyjaśnienia kreatywności. Starał się również uwzględnić inne czynniki wpływające na naukę języka poza wzorcami bodziec-reakcja. W rezultacie behawioryzm stracił na znaczeniu, gdy pojawiły się nowe teorie i metody, uznające złożoność uczenia się języka poza prostym wzmocnieniem.
