Gdy zaczniesz się uczyć języka niderlandzkiego, szybko zauważysz, że bez znajomości podstaw używania rodzajników określonych ciężko będzie Ci sformułować prawidłowe zdanie w tym języku.
Niestety, nie ma stałej reguły, która by pomogła nam opanować ten etap nauki w parę minut, za to istnieją pewne wzorce oraz wskazówki, które znacznie nam to ułatwią. Na końcu artykułu zdradzę Ci, w jaki sposób najłatwiej zapamiętać właściwy rodzajnik do słówka.
W języku angielskim sprawa jest znacznie prostsza – jest tylko jeden rodzajnik nieokreślony „the”, którego możemy użyć do każdego słówka, natomiast w języku polskim mamy rodzaje gramatyczne, a rodzajników się nie używa.
W języku niderlandzkim istnieją dwa rodzajniki określone – De i Het. Jest to spowodowane tym, że w niderlandzkim, jak i w wielu innych językach, występuje takie zjawisko jak płeć gramatyczna. Oznacza to, że rzeczowniki mają określoną “płeć”. Nie należy jednak brać tego dosłownie, ponieważ nie ma to nic wspólnego z płcią w naszym rozumowaniu – jest to tylko cecha językowa. Nie powinniśmy tego także kojarzyć z rodzajami gramatycznymi w języku polskim, ponieważ się ze sobą nie pokrywają.
Na przykład:
- De man (mężczyzna)
- Het eten (jedzenie)
Jest to ogólne wyjaśnienie rodzajników w niderlandzkim. A teraz parę zasad, które pomogą Ci opanować, kiedy należy użyć de a kiedy het.
Najważniejsze wyrazy z „Het” w języku niderlandzkim
1. Zdrobnienia (singular diminutive nouns), np:
- het kindje (dzieciątko)
- het boekje (książeczka)
2. Bezokoliczniki (Infinitiv), np:
- het spreken (mówienie)
- het luisteren (słuchanie)
3. Słowa, które mają końcówkę -isme, -sel, -um lub -ment, np:
- het aktivisme (aktywizm)
- het raadsel (zagadka)
4. Nazwy gier oraz dziedzin sportu, np:
- het schaak (szachy)
- het tennis (tenis)
5. Słowa dwusylabowe rozpoczynające się na be-, ge-, ver-, lub ont-, np:
- het geluid (dźwięk)
- het verslag (raport)
6. Kierunki geograficzne, np:
- het noorden (północ)
- het zuiden (południe)
- het oosten (wschód)
- het westen (zachód)
7. Nazwy języków obcych, np:
- het Engels (angielski)
- het Nederlands (niderlandzki)
8. Nazwy metali, np:
- het zilver (srebro)
- het goud (złoto)
Najważniejsze wyrazy z „De” w języku niderlandzkim
1. W liczbie mnogiej (plural), rodzajnik het zawsze zamienia się w „de”, np:
- het boek (książka) – de boeken (książki)
- het raam (okno) – de ramen (okna)
2. Słowa z końcówką -ing, -ij, -er, -aar, -heid lub -ie, np:
- de opening (otwarcie)
- de oudheid (starożytność)
3. Nazwy roślin (drzewa, owoce, warzywa), np:
- de appel (jabłko)
- de boom (drzewo)
4. Słowa określające osobę, zawód, np:
- de vriend (przyjaciel)
- de muzikant (muzyk)
5. Nazwy gór i rzek, np:
- de IJssel
- de Vaalserberg
6. Litery oraz cyfry, np:
- De B
- De zes (sześć)
Przypadki szczególne
Są jeszcze słowa, przy których “het” jak i “de” są prawidłową formą np.:
- de / het deksel (pokrywka)
- de / het matras (materac)
Jak najlepiej nauczyć się używać „De” i „Het”
Może wydaje się to teraz trudne, aby wszystkie te zasady zapamiętać i zacząć praktykować, jednak z czasem stanie się to naturalne i podświadomie będziemy dopasowywać prawidłowy rodzajnik do słowa.
Dobrym sposobem na utrwalenie tego jest nauka rodzajnika wraz ze słówkiem. Dla przykładu użyjmy rzeczownik bloem – nie uczmy się samego słówka, tylko próbujmy sobie utrwalić, że kwiatek to jest de bloem.
W aplikacji Taalhammer w gotowych kolekcjach do nauki, masz podane rzeczowniki wraz z prawidłowym rodzajnikiem, przez co nie musisz na własną rękę szukać, jaki rodzajnik ma dane słówko. Są również podane pełne zdania, abyś mógł zobaczyć, jak używać ich w praktyce.
Uczenie się pełnych zdań pozwoli Ci wyrobić odruchy prawidłowego mówienia, przez co nie będziesz się już zastanawiać w praktyce, czy do danego słówka będzie het czy może de. Przez taką formę nauki utrwalisz sobie brzmienie całego zdania i nie będziesz miał już wątpliwości co do rodzajników w języku niderlandzkim.
Jeżeli interesuje Cię gramatyka niderlandzka, przeczytaj nasz artykuł o najtrudniejszych aspektach gramatyki niderlandzkiej i przekonaj się że nie jest ona wcale taka trudna.