7 marca, 2025

Imperfetto w języku włoskim – jak mówić o przeszłości pełnej detali i wspomnień?

by Anna Kaczmarczyk

Wyobraź sobie, że siedzisz na tarasie małej kawiarni w Rzymie. Popijasz aromatyczne espresso, a wokół rozbrzmiewają rozmowy Włochów. Słyszysz zdania takie jak: “Quando ero piccolo, giocavo sempre a calcio.” (Kiedy byłem mały, zawsze grałem w piłkę) lub “Faceva caldo e tutti mangiavano gelato.” (Było gorąco i wszyscy jedli lody). To właśnie czas imperfetto, który pozwala Włochom snuć opowieści, wspominać dzieciństwo i malować obrazy z przeszłości pełne emocji i detali.

W tym artykule dowiesz się, kiedy używać czasu imperfetto, jak go budować oraz jak uniknąć najczęstszych błędów. Sprawdź też praktyczne wskazówki, które pomogą Ci szybko opanować ten czas.

Kiedy używać imperfetto?

Czas imperfetto, służy do mówienia o tym co działo się w przeszłości i jest niezbędny w przypadku:

Czynności trwających w przeszłości

Czas imperfetto służy do mówienia o czynnościach, które miały miejsce w przeszłości, ale nie wskazujemy ich konkretnego zakończenia. To czynności, które “trwały”, a niekoniecznie zostały zakończone.

WłoskiPolski
Ieri pioveva tutto il giorno.Wczoraj przez cały dzień padało.
Mentre studiavo, ascoltavo la musica.Kiedy się uczyłem, słuchałem muzyki.
Mia nonna cucinava ogni domenica.Moja babcia gotowała w każdą niedzielę.

Rutynowych działań i nawyków

Jeżeli mówisz o czynnościach, które często się powtarzały lub były częścią Twojej codziennej rutyny, użyjesz właśnie czasu imperfetto.

WłoskiPolski
Da bambino giocavo sempre a calcio.Kiedy byłem dzieckiem, zawsze grałem w piłkę.
Ogni estate andavamo al mare.Każde lato jeździliśmy nad morze.
Il sabato facevamo la spesa.W soboty robiliśmy zakupy.

Tła dla innych wydarzeń

Imperfetto pozwala również opisać scenerię i emocje towarzyszące wydarzeniom z przeszłości. Idealnie nadaje się do budowania klimatu opowieści.

WłoskiPolski
Faceva freddo e pioveva.Było zimno i padało.
La città era piena di turisti.Miasto było pełne turystów.
Ero stanco, ma felice.Byłem zmęczony, ale szczęśliwy.

Czynności przerywanych przez inne wydarzenie

Imperfetto często pojawia się w zestawieniu z czasem passato prossimo, gdy chcemy wskazać czynność, która trwała w przeszłości i została przerwana przez inne, konkretne wydarzenie.

WłoskiPolski
Mentre dormivo, il telefono ha squillato.Kiedy spałem, zadzwonił telefon.
Camminavo per strada quando ho incontrato Maria.Szedłem ulicą, kiedy spotkałem Marię.
Guardavamo la TV quando è andata via la corrente.Oglądaliśmy telewizję, kiedy zabrakło prądu.

Jak budować czas imperfetto?

Tworzenie formy imperfetto jest znacznie prostsze niż może się wydawać. Aby odmienić czasownik w tym czasie, postępuj według poniższego schematu:

  1. Usuń końcówkę -are, -ere lub -ire z bezokolicznika.
  2. Dodaj odpowiednią końcówkę:
Osoba-ARE-ERE-IRE
io (ja)-avo-evo-ivo
tu (ty)-avi-evi-ivi
lui/lei (on/ona)-ava-eva-iva
noi (my)-avamo-evamo-ivamo
voi (wy)-avate-evate-ivate
loro (oni/one)-avano-evano-ivano

Przykłady:

BezokolicznikImperfetto
parlare (mówić)parlavo, parlavi, parlava…
scrivere (pisać)scrivevo, scrivevi, scriveva…
dormire (spać)dormivo, dormivi, dormiva…

Czasowniki nieregularne w imperfetto

Na szczęście nieregularnych czasowników w imperfetto jest niewiele. Najważniejsze z nich to:

CzasownikFormy imperfetto
essere (być)ero, eri, era, eravamo, eravate, erano
fare (robić)facevo, facevi, faceva, facevamo, facevate, facevano
dire (mówić)dicevo, dicevi, diceva, dicevamo, dicevate, dicevano
bere (pić)bevevo, bevevi, beveva, bevevamo, bevevate, bevevano

Najczęstsze błędy w czasie imperfetto

Mylisz passato prossimo z imperfetto
Wybierz imperfetto do opisu tła lub rutynowych działań, a passato prossimo do konkretnego wydarzenia.

Zapominasz o nieregularnych formach czasowników
Pamiętaj, że essere, fare, dire i bere i inne czasowniki mają nieregularne formy.

Nie stosujesz poprawnej odmiany czasowników
Upewnij się, że dodajesz odpowiednie końcówki dla każdej osoby.

Jak nauczyć się imperfetto?

Idalną techniką do nauki czasów przeszłych jest metoda storytellingu. Polega ona na wymyślaniu i opowiadaniu historyjek. Stosując tę metodę, jeszcze lepiej zrozumiesz różnicę między czasem imperfetto i passato prossimo.

Oczywiście na początku dobrze jest przećwiczyć odmianę czasownika przez osoby, żeby nauczyć się końcówek, ale na dłuższą metę, dużo bardziej skuteczną i trwałą metodą jest nauka całymi zdaniami. Ucząc się całych fraz, zamiast odmienionego czasownika, budujesz sobie bazę gotowych zdań, które możesz użyć kiedy przyjdzie konieczność spontanicznej wypowiedzi.

Zawsze warto jest też ćwiczyć dane formy, a obecnie najłatwiej jest robić to online. Wykorzystaj aplikacje takie jak Taalhammer, które pomagają w przyswajaniu całych zdań w kontekście. Możesz też zajrzeć na stronę Loescher Editore, na której znajdziesz bazę zadań online podzielonych na zagadnienia.

Imperfetto to kluczowy czas w języku włoskim, który pozwoli Ci mówić o przeszłości z większą precyzją i swobodą. Dzięki niemu nie tylko lepiej zrozumiesz włoskie opowieści, ale także zaczniesz budować własne wspomnienia w tym pięknym języku. Wystarczy praktyka i systematyczne powtarzanie, a imperfetto przestanie być dla Ciebie tajemnicą!

Dodaj komentarz