Dni tygodnia to jedne z pierwszych słów, które warto opanować, ucząc się języka włoskiego. Pozwalają na prowadzenie prostych rozmów, planowanie spotkań i lepsze zrozumienie codziennej komunikacji. Co więcej, ich melodyjna wymowa oraz ciekawe historyczne pochodzenie sprawiają, że nauka staje się nie tylko praktyczna, ale i fascynująca.
W tym artykule znajdziesz tłumaczenie dni tygodnia po włosku, ich znaczenie, praktyczne przykłady zdań oraz wskazówki, jak je skutecznie zapamiętać. Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynasz naukę włoskiego, czy chcesz udoskonalić swoje umiejętności, ten przewodnik pomoże Ci w szybkim opanowaniu tej przydatnej wiedzy. Che giorno è oggi? Sprawdź i dowiedz się!
Jak brzmią dni tygodnia po włosku?
W języku włoskim dzień to giorno, z pewnością wiesz to, ponieważ tego słowa używa się w powitaniu buon giorno. Swoją drogą, jeśli chcesz wiedzieć do której godziny można witać się z Włochami w ten sposób, przeczytaj ten artykuł.
Tydzień z kolei to po włosku settimana. Kiedy mówimy o dniach tygodnia, łączymy te słowa w jedno wyrażenie giorni della settimana. Jak więc brzmią nazwy giorni della settimana?
| Włoski | Polski |
|---|---|
| lunedì | poniedziałek |
| martedì | wtorek |
| mercoledì | środa |
| giovedì | czwartek |
| venerdì | piątek |
| sabato | sobota |
| domenica | niedziela |
Pierwsze pięć dni tygodnia (“i giorni lavorativi”) to dni robocze, podczas gdy sabato i domenica stanowią weekend (“il fine settimana”).
Zwróć uwagę na to, że dni tygodnia od poniedziałku do piątku kończą się sylabą “dì”. To właśnie ta sylaba powinna być akcentowana. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o wymowie po włosku, przeczytaj ten artykuł. Końcówka “dì” ma związek z etymologią, czyli pochodzeniem nazw dni tygodnia. Czy wiesz, że każda z nazw jest ściśle związana z astronomią?
Jakie jest znaczenie nazw dni tygodnia?
Nazwy dni tygodnia we włoskim, podobnie jak w wielu innych językach europejskich, mają swoje korzenie w tradycjach rzymskich i astronomii. Nazwy dni od poniedziałku do piątku pochodzą od nazw planet i bogów rzymskich. Warto poznać ich pochodzenie, aby lepiej je zapamiętać:
| dzień tygodnia | pochodzenie |
|---|---|
| lunedì | Lunae dies – dzień księżyca |
| martedì | Martis dies – dzień Marsa |
| mercoledì | Mercŭrī dies – dzień Merkurego |
| giovedì | Iovis dies – dzień Jowisza |
| venerdì | Venĕris dies – dzień Wenus |
| sabato | Szabat – dzień odpoczynku |
| domenica | Dominĭca – (dzień) Pański |
- Lunedì: pochodzi od łacińskiego „luna”, czyli księżyc. Poniedziałek był tradycyjnie dniem poświęconym temu ciału niebieskiemu.
- Martedì: pochodzi od Marsa, boga wojny. W starożytnej mitologii dzień ten związany był z siłą i energicznością.
- Mercoledì: nazwa pochodzi od Merkurego, boga handlu i podróży.
- Giovedì: związany z Jowiszem (Giove), największym z bogów rzymskich.
- Venerdì: od Wenus, bogini miłości i piękna.
- Sabato: wywodzi się z hebrajskiego “szabat”, dnia odpoczynku.
- Domenica: pochodzi z łacińskiego „dies Dominicus”, czyli dzień Pański.
Jak efektywnie zapamiętać dni tygodnia?
W Taalhammerze wierzymy w to, że nauka musi mieć cel. Nie ma szans, żebyś nauczył się i zapamiętał na długo słowa, które mają ci się do niczego nie przydać. Akurat w przypadku dni tygodnia, każdy z nas używa tych słów na co dzień, chociażby po to, żeby mówić o swojej rutynie. Nauka dni tygodnia w zdaniach będzie miała największy sens. Spójrz na przykładowe zdania związane z rutyną:
| Włoski | Polski |
|---|---|
| Lunedì mi sveglio alle sette. | W poniedziałki wstaję o siódmej. |
| Martedì faccio esercizio fisico al mattino. | We wtorki ćwiczę rano. |
| Mercoledì vado al supermercato. | W środy idę na zakupy. |
| Giovedì lavoro fino alle cinque. | W czwartki pracuję do piątej. |
| Venerdì incontro gli amici. | W piątki spotykam się z przyjaciółmi. |
| Sabato passo il pomeriggio a leggere. | W soboty spędzam popołudnie na czytaniu. |
| Domenica mi rilasso a casa. | W niedziele odpoczywam w domu. |
Zwróć uwagę na to, że opowiadając o rutynie, po polsku używasz liczby mnogiej i mówisz “w poniedziałki”. Po włosku dzień tygodnia jest w liczbie pojedynczej, a to, że mowa o rutynie, wyrażone jest rodzajnikiem określonym.
Porównaj dwa zdania:
| Włoski | Polski |
|---|---|
| Il lunedì mi sveglio alle sette. | W poniedziałki wstaję o siódmej. |
| Lunedì mi sveglio alle sette. | W ten poniedziałek wstaję o siódmej. |
Dni tygodnia przydadzą się do mówienia nie tylko o rutynie, ale o każdym aspekcie naszego życia. Używamy ich do umawiania się na spotkania, planowania wakacji, opowiadania o sobie itd. W prawie wszystkich tych sytuacjach użyjesz czasu teraźniejszego presente indicativo. Spójrz na przykładowe zdania, w których użyte zostały nazwy dni tygodnia.
| Włoski | Polski |
|---|---|
| Che giorno è oggi? | Jaki jest dzisiaj dzień tygodnia? |
| Oggi è lunedì. | Dzisiaj jest poniedziałek. |
| Domani è martedì. | Jutro jest wtorek. |
| Ieri era giovedi. | Wczoraj był czwartek. |
| Quando è il tuo compleanno? | Kiedy masz urodziny? (przy użyciu dnia tygodnia) |
| Ci vediamo venerdì. | Widzimy się w piątek. |
| Qual è il giorno migliore per incontrarsi? | Jaki jest najlepszy dzień, aby się spotkać? |
| Oggi è il primo giorno della settimana. | Dzisiaj jest pierwszy dzień tygodnia. |
| Sabato non lavoro. | W soboty nie pracuję. |
| La domenica è un giorno di riposo. | Niedziela to dzień odpoczynku. |
| A che ora inizia il lavoro il lunedì? | O której zaczyna się praca w poniedziałek? |
| Martedì andiamo al cinema. | We wtorek idziemy do kina. |
| Mi piace la domenica. | Lubię niedzielę. |
| Qual è il tuo giorno preferito della settimana? | Jaki jest twój ulubiony dzień tygodnia? |
| Ogni mercoledì vado in palestra. | W każdą środę chodzę na siłownię. |
Na koniec, w ramach ciekawostki spójrz na kilka włoskich przysłów związanych z dniami tygodnia:
| Włoski | Polski |
|---|---|
| Lunedì con il sole, tutta la settimana è buona. | dosł. Słoneczny poniedziałek oznacza dobry tydzień. |
| Essere sempre in mezzo come il giovedì! | dosł. Być zawsze w środku, jak czwartek. Opisuje osoby, które zawsze chcą być w centrum zainteresowania. |
| Né di venere né di marte non si sposa né si parte | dosł. ani za Wenus (w piątek) ani za Marsa (we wtorek) nie bierze się ślubu, ani się nie wyjeżdża. Nasz polski odpowiednik to “piątek zły początek”. |
| Dio non paga il sabato. | dosł. Bóg nie płaci w sobotę. Oznacza, że kara zawsze dosięgnie złoczyńcę. |
| Se la domenica piove prima della messa, la settimana è in tresca. | dosł. Jeśli w niedzielę pada deszcz przed mszą, tydzień będzie pełen kłopotów. |
Jak nauczyć się dni tygodnia po włosku?
Dni tygodnia po włosku są nie tylko praktyczne, ale też pełne historii i kulturowych odniesień. Nazwy dni tygodnia są potrzebne na każdym kroku, dlatego każdy uczy się ich na samym początku swojej przygody z językiem obcym. Nauka ich poprzez skojarzenia, praktyczne zdania i powtarzanie w codziennym życiu pomoże szybko je opanować. Spróbuj już dziś odpowiedzieć na pytanie: Che giorno è oggi?
